Historia Polski w latach 1914-1918 to
krótki, czteroletni fragment dziejów. Wydarzenia tego czterolecia zaważyły na
sytuacji Polski na arenie tak międzynarodowej, jak i wewnętrznej.
28 lipca 1914 roku wybuchła I wojna światowa, która doprowadziła do
rozbudzenia wśród Polaków poczucia tożsamości narodowej, a jej przebieg i rezultaty
(przede wszystkim upadek wszystkich trzech mocarstw zaborczych) umożliwiły
odtworzenie niepodległego państwa polskiego. Do 1918 roku, przez 123 lata
Polska była zniewolona pod zaborami Rosji, Austrii i Niemiec a Polacy byli poddanymi tych trzech dworów cesarskich, a ich los w
każdym z zaborów był inny.
Gdy wybuchła wojna już 16 sierpnia 1914 roku
powstał w Krakowie w zaborze austriackim,
z inicjatywy polskich stronnictw politycznych, Naczelny Komitet Narodowy, który reprezentował interesy Narodu NKN- był najwyższą instancją w zakresie wojskowej i politycznej organizacji zbrojnych sił polskich, i jemu podległe były tworzone właśnie Legiony Polskie.
z inicjatywy polskich stronnictw politycznych, Naczelny Komitet Narodowy, który reprezentował interesy Narodu NKN- był najwyższą instancją w zakresie wojskowej i politycznej organizacji zbrojnych sił polskich, i jemu podległe były tworzone właśnie Legiony Polskie.
W czasie, gdy Piłsudski i legioniści "rzucali na stos" swoje losy, w
Królestwie działano ostrożniej.
3 sierpnia 1914 powstał w Warszawie Komitet Obywatelski, przekształcony 10 listopada, za zgodą Rosjan, w Centralny Komitet Obywatelski, który organizował pomoc dla ludności Kongresówki. W pierwszej fazie wojny CKO utrzymywali, że „zwycięstwo koalicji rosyjsko-francusko-angielskiej daje widoki zjednoczenia wszystkich ziem polskich z dostępem do Bałtyku“. W listopadzie ukształtował się ośrodek polityczny pod nazwą Komitet Narodowy Polski z Romanem Dmowskim na czele.
3 sierpnia 1914 powstał w Warszawie Komitet Obywatelski, przekształcony 10 listopada, za zgodą Rosjan, w Centralny Komitet Obywatelski, który organizował pomoc dla ludności Kongresówki. W pierwszej fazie wojny CKO utrzymywali, że „zwycięstwo koalicji rosyjsko-francusko-angielskiej daje widoki zjednoczenia wszystkich ziem polskich z dostępem do Bałtyku“. W listopadzie ukształtował się ośrodek polityczny pod nazwą Komitet Narodowy Polski z Romanem Dmowskim na czele.
Rok 1916 przyniósł, obok zmian na frontach i w
sytuacji międzynarodowej, także poważne zmiany w sytuacji narodu polskiego.
Sytuacja na frontach ostatecznie przekreśliła nadzieje Niemiec na szybkie
zwycięstwo a odezwy dwóch Cesarzy w akcie 5 listopada 1916 roku
umiędzynarodowiły sprawę Polski.
W 1917 roku państwa niemieckie podekscytowane
rewolucją w Rosji i nadzieją na zakończenie wojny na Wschodzie. Od legionistów
zażądano natychmiastowego złożenia przysięgi wiernopoddańczej. Na to tylko
czekał Piłsudski, który odmówił złożenia przysięgi
i zaapelował o to samo do Legionów. Władze niemieckie i austriackie zareagowały represjami. Odmawiających przysięgi albo wcielano do armii austriackiej i wysyłano na front włoski, albo osadzano w obozach internowania w Beniaminowie i Szczypiornie. Samego Piłsudskiego aresztowano rano 22 lipca 1917 i wywieziono do twierdzy w Magdeburgu. Społeczeństwo było oburzone i przyczyniło się później do uwolnienia Piłsudskiego.
i zaapelował o to samo do Legionów. Władze niemieckie i austriackie zareagowały represjami. Odmawiających przysięgi albo wcielano do armii austriackiej i wysyłano na front włoski, albo osadzano w obozach internowania w Beniaminowie i Szczypiornie. Samego Piłsudskiego aresztowano rano 22 lipca 1917 i wywieziono do twierdzy w Magdeburgu. Społeczeństwo było oburzone i przyczyniło się później do uwolnienia Piłsudskiego.
8 stycznia 1918 prezydent Stanów Zjednoczonych,
Wilson, wygłosił swe słynne przemówienie w Kongresie, zawierając w 14 punktach warunki zakończenia wojny.
W punkcie 13 znalazło się ważne dla sprawy polskiej stwierdzenie: "Należy utworzyć niezależne państwo polskie, które będzie zajmować terytoria zamieszkane przez niezaprzeczalnie polską ludność i któremu należy zapewnić bezpieczny i swobodny dostęp do morza...", co w Polsce przyjęte zostało z entuzjazmem.
W punkcie 13 znalazło się ważne dla sprawy polskiej stwierdzenie: "Należy utworzyć niezależne państwo polskie, które będzie zajmować terytoria zamieszkane przez niezaprzeczalnie polską ludność i któremu należy zapewnić bezpieczny i swobodny dostęp do morza...", co w Polsce przyjęte zostało z entuzjazmem.
W roku 1918 sytuacja na frontach wojny światowej
zmieniła się radykalnie na niekorzyść państw centralnych. 11 LISTOPADA 1918 roku w wagonie kolejowym w lasku w Compiègne
(kąpień) podpisany został akt kapitulacji Niemiec i tym samym I wojna światowa
została zakończona. W ciągu kilku dni niepodległość ogłosiły Czechy, Węgry i Państwo Słoweńców, Chorwatów i
Serbów, w tym także Polska.
źródło:https://www.google.pl/search?q=odzyskanie+niepodleg%C5%82o%C5%9Bci&newwindow=1&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0CAcQ_AUoAWoVChMIkOSd49GLyQIVh59yCh0kpwfc&biw=1681&bih=945#imgdii=dLSSUwhlTvOhcM%3A%3BdLSSUwhlTvOhcM%3A%3B0Md1THLXPmfoOM%3A&imgrc=dLSSUwhlTvOhcM%3A
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz